Licht, leven en lekkere pannenkoeken

Religieuze oorsprong

Waarom spreken we van Maria-Lichtmis? Wat is de religieuze betekenis ervan? In het oude Israël mochten kersverse moeders tot veertig dagen na de geboorte de tempel niet betreden. De eerste keer dat zij terug naar de bidplaats gingen, ondergingen ze een reinigingsritueel en offergang. In de bijbel drukt het getal ‘40’ voorbereiding en verwachting uit. Veertig representeert vasten, boetedoening en zuivering. Het christendom nam dit zuiveringsritueel over. Op Maria-Lichtmis herdenken christenen de kerkgang en reiniging van Maria. Tot in de jaren 1960 was het voor jonge moeders gebruikelijk om binnen de negen dagen na de bevalling de kerk te bezoeken om gezuiverd te worden van hun onreine toestand en om, met een kaars in de hand, Maria te danken voor een gezond kind. Rond 2 februari is het ook de gewoonte dat de parochie de gedoopte baby’s van het afgelopen jaar met hun ouders uitnodigt in de kerk.

Daarnaast gaat Lichtmis over Jezus. Het staat ook bekend als ‘feest van de opdracht van de heer’. Veertig dagen na zijn geboorte ging Jezus mee met Maria naar de tempel van Jeruzalem. Zoals elk joods jongetje werd hij er door zijn ouders opgedragen aan God. Ook de oude, vrome man Simeon was daar aanwezig en zegende Jezus en zijn ouders. Hij herkende Jezus als de messias en noemde hem ‘licht van de nieuwe wereld’. Lange tijd werd deze uitspraak herdacht en gevierd met het wijden van de kaarsen in de kerk en met processies waarin brandende kaarsen werden meegedragen, vandaar ook de naam ‘lichtmis’.