Drie koningen komen zingen

Wellicht bellen er ook bij jou zingende kinderen aan op 6 januari. Verkleed als koningen trekken ze van deur tot deur om te zingen om snoep en zakgeld te verzamelen. In heel wat familiealbums herinneren foto’s aan deze jaarlijkse tocht, het ‘driekoningenzingen’ of ‘sterzingen’

De traditionele verkleedkledij om op tocht te gaan is geïnspireerd op de Bijbelse verhalen van Caspar, Melchior en Balthasar. Dit waren de drie wijzen die het pasgeboren kerstekind Jezus in de kerststal kwamen groeten. Eigenlijk is weinig bekend over deze figuren, behalve hun roots. Balthasar was afkomstig uit Ethiopië, daarom is traditioneel één van de kinderen zwart geschminkt. Dit leidt soms tot ruzie, want het schminken is gegeerd. Wellicht staan er daarom soms meerdere zwarte koningen op de foto. Bij het driekoningenzingen hebben de kinderen meestal een ster bij zich. Daarom wordt deze traditie ook ‘sterzingen’ genoemd. Kinderen knutselen deze ster zelf in elkaar. Er wordt een ster uit papier geknipt en die wordt op een stok gekleefd. Wie handig is, maakt een ingenieuze ster die zelfs kan draaien. Deze ster herinnert aan het Bijbelse verhaal dat de drie wijzen de stal vonden waar Jezus geboren was dankzij een opvallende ster aan het firmament.

Het verkleden en de ster zijn vandaag nog populair, de rommelpot is verdwenen. Een rommelpot is een muziekinstrument gemaakt uit een aardewerken pot. Daarover is een varkensblaas gespannen, zodat een klankkast ontstaat. In het midden zit een stokje. Door dit te bewegen, veroorzaak je trillingen en ontstaat een brommend geluid. Tijdens het sterzingen hebben kinderen in de vroege 20e eeuw altijd een rommelpot bij. Oorspronkelijk gaan middeleeuwse beeldmuzikanten met een rommelpot van deur tot deur, een traditie die kinderen overnemen. Aanvankelijk maken kinderen zelf een rommelpot uit aardewerk. Later doen ook conservenblikken of tal van andere potten hiervoor dienst.

Daarnaast zijn er nog tradities rond Driekoningen. Zo kan je bij veel bakkers een ‘koningskoek’ of ‘koningstaart’ vinden. In deze taart zit een boon, al wordt deze vandaag vaak vervangen door een klein beeldje in gips. Wie het stuk krijgt met de boon, is de koning voor de dag of in sommige streken voor een jaar. Voor de gelukkige zou dit een jaar vol voorspoed betekenen.

Voor velen betekent Driekoningen ook de laatste dag dat de versierde kerstboom in de woonkamer mag staan en wordt de volgende dag het kerstgerief terug opgeborgen.