< Terug naar overzicht

Griezelen op Halloween

‘Iedereen telt tot tien, we gaan griezelen met Halloween’

Zo begint het populaire kinderliedje dat in veel basisscholen gezongen wordt net voor de herfstvakantie. Halloween is recent een populair kinderfeest geworden.

Traditioneel herdenken Christenen op 1 november - Allerheiligen - de heiligen en martelaren, op 2 november - Allerzielen - de overleden vrienden en familie. Vandaag is vooral 1 november de dag van rouw en herdenking. Overal ter wereld en in alle culturen is er een welbepaalde dag waarop men denkt aan de doden. In Mexico is dat de ‘Dia de Muertos’, in Amerika is het ‘Halloween’.

Halloween wordt op 31 oktober gevierd, de vooravond van Allerheiligen. De naam komt van het Angelsaksische ‘All Hallows Eve’, ‘Allerheiligenavond’ ofwel ‘de avond voor Allerheiligen’. Zoals veel Amerikaanse importproducten is ook dit feest vanaf de jaren 1990 populair geworden in Europa. Halloween is van oorsprong Europees. Tijdens de Ierse Great Famine of grote hongersnood in 1845-1850 trekken veel Ieren naar Noord-Amerika. Ze nemen hun tradities mee, zo ook deze die teruggaan op Samhain (uitgesproken als sow-in), een Keltisch feest waarbij geloofd wordt dat de poort naar de ‘Andere Wereld’ opent. Zo kunnen doden naar de levenden en omgekeerd, samen met tal van elfen en andere mythische wezens.

Het uithangbord van Halloween, de ‘jack-o-latern’, kent Ierse roots. Deze uitgeholde pompoen met een ingekerfd griezelig gezicht en een lichtje, is de Amerikaanse variant van het Iers gebruik om bieten en rapen uit te hollen. Een pompoen is in Amerika veel makkelijker te telen en wordt eind oktober geoogst. De pompoen is daarom de ideale vrucht om de biet of raap te vervangen. In België worden lantaarnbieten gemaakt om mee te stappen Sint-Maartensstoeten op 11 november. Op 31 oktober versieren ook in België jaarlijks meer en meer ‘jack-o-lanterns’ de gevels, etalages en pleinen. Pretparken worden omgebouwd tot Halloween-themaparken vol pompoenen, spinnenwebben, spoken en andere griezels.

Ook ‘trick or treat’ - snoep of je leven - is een gebruik van Ierse oorsprong. Kinderen trekken griezelig verkleed op Halloweenavond van deur tot deur. Wie hen geen snoep geeft, zou onheil overkomen. In Amerika is deze traditie alom bekend sinds de jaren 1930, in België wordt de trektocht sinds enkele jaren populairder. De pompoen aan de voordeur is een teken dat de kinderen welkom zijn. De kinderen moeten verkleed op stap. Wie Halloween viert, verkleedt zich in een griezel. Hoe enger, hoe liever.

Sommigen zien in Halloween een bedreiging voor de gekende Allerheiligentradities of hekelen het commerciële karakter van het feest. Het is opmerkelijk hoe tradities de wereld rondreizen en evolueren. Hoewel Allerheiligen/Allerzielen en Halloween vandaag ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben, zijn ze historisch nauw verwant. Op Allerheiligen en Allerzielen worden overledenen herdacht. Halloween gaat over de angst voor de dood en stelt het griezelen centraal. Halloween is in België vooral een feest voor kinderen. De herfstvakantie, waar 1 november en dus ook Halloween altijd in vallen, stimuleert het feestgebeuren.

Meer weten over de collectie?

BEZOEK STUDIO ALIJN

Kenniscentrum over het erfgoed van het dagelijks leven

Studio Alijn is te bezoeken na afspraak tijdens weekdagen
van 10:00 tot 17:00 via studio@huisvanalijn.be of
T 09 235 38 00. 

Adres Studio Alijn
Kraanlei 69, 9000 Gent

img_8374_web_c_michiel_devijver_666a0a26dcbd26b80e6ed14b26532644

Blijf op de hoogte

Volg het nieuws en de verhalen van het Huis van Alijn.

This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.