< Terug naar overzicht

De geschiedenis van Pierke van Alijn

Spelleke van de Muide (1922–1942) – Spelleke van Folklore (1942-2013) – Pierke van Alijn (2013–vandaag)


Pierke, met zijn typisch wit-rode pakje, is bijna bij iedere Gentenaar bekend. Al een eeuw lang speelt hij de hoofdrol in verschillende Gentse stangpoppentheaters.

De wortels van Pierke

Pierke verschijnt een eeuw geleden op het toneel bij het Spelleke van de Muide, maar zijn wortels gaan veel verder terug. Al in de 19e eeuw brengen poppenspelers volkse stukjes in de Gentse beluiken. Pierke, dan nog Pierrot, speelt een kleine rol samen met zijn kameraden Karelke de Bult en Louis de Lapkensdief. Uiterlijk hebben ze gelijkenissen met figuren uit de 16e eeuwse Italiaanse commedia dell’arte. Het olijke trio zorgt voor heel wat hilariteit. Begin 20e eeuw is het poppenspel in Gent zo goed als verdwenen.

Van Spelleke van de Muide naar Spelleke van Folklore

In 1922 start in de Muide, een Gentse arbeiderswijk, een nieuw hoofdstuk voor het Gents poppenspel. Onderpastoor Joris Vandenbroucke wil met poppenspel de vrije tijd van kinderen waardevol invullen en richt het Spelleke van de Muide op. Gust ‘Gustje’ De Puydt is er vanaf het begin bij. Hij vertolkt Pierke met een herkenbare hoge stem en een sappig Gents dialect. Pierke krijgt de hoofdrol als de goedlachse rebel. Het stangpoppentheater is een enorm succes.

Wanneer de spelers een plek krijgen in het Caermersklooster, waar op dat moment ook het Folkloremuseum is, raken beide werkingen met elkaar verweven. In 1942 vindt de conservator van het museum, Julien Boes, dat het Spelleke van de Muide toe is aan vernieuwing. Het spelleke wordt ontbonden en gaat over in Spelleke van Folklore. Gustaaf Neirynck, Georges Stoops, en Gust De Puydt vormen de spelerskern. Stefaan Vermeersch ontwerpt nieuwe poppen die Bernard van Guyse snijdt in hout. De hoekige gezichten zien er vandaag nog steeds modern uit.

Pierke van Alijn

In 1962 verhuist het museum naar zijn huidige locatie in de Kraanlei. Daar krijgt Pierke een vaste stek op de poppenzolder. Jaarlijks komen er tijdens de Gentse feesten honderden kinderen naar Pierke en zijn vrienden kijken. Het Museum van Folklore wordt in 2000 omgedoopt tot Huis van Alijn. Om verwarring te vermijden wordt het Spelleke van Folklore in 2013 Pierke van Alijn. Pierke heeft zelfs zijn eigen Facebookpagina.

Doorheen de geschiedenis van Pierke van Alijn zijn nieuwe poppen en decors gemaakt. De oude poppen maken vandaag deel uit van de erfgoedcollectie van het museum. Recentere poppen behoren ook tot de collectie, maar worden nog actief gebruikt. Tussen oktober en mei kan je nog steeds Pierke en zijn vrienden in actie zien op de museumzolder.

De spelers van Pierke

De rol van Pierke wordt doorheen de tijd door verschillende spelers vertolkt. In 1978 vertrouwt Gust De Puydt de rol van Pierke toe aan zijn zoon Marc De Puydt. Chris Van Hulle en Dolf Vergauwen zijn vaste spelers. In 2006 neemt Jan Deleu de rol van Pierke op zich. Vanaf 2009 neemt Koen Vergauwen de fakkel over. Hij is al sinds de jaren 1980 actief bij het Spelleke van Folklore, eerst als gelegenheidsspeler en nadien als vaste waarde.  Koen omringt zich met een enthousiast team van vrijwilligers. Veel van hen komen uit het onderwijs. De spelers vandaag blijven trouw aan de techniek van de stangpop. Ook spontane interactie met het publiek blijft belangrijk.

Zeven Gentse Pierkes

Pierke van Alijn is niet het enige Pierke in Gent. Nog zes andere gezelschappen brengen Pierke elk op hun eigen manier tot leven: Poppentheater Magie, Koninklijk Poppentoneel Festival, Poppentheater Charlekijn, Poppentoneel Fantasia, Poppentheater Pedrolino en Pierke Pierlala (Luk De Bruyker: politieke satire voor volwassenen).

Ontdek meer over de rijke geschiedenis van Pierke van Alijn op deze tijdslijn:

Ondertussen eerden enkele illustratoren Pierke van Alijn met een tekening: Jan Van Der Veken, Carll Cneut, Gerda Dendooven en Merlijne Marell.

Benieuwd naar een voorstelling van Pierke?

maart 2024

30

za

Kornul, de Paashaas

Meer info

april 2024

02

di

Oeleke Oliebol

Meer info

04

do

Oeleke Oliebol

Meer info

06

za

De Fee van het Licht

Meer info

09

di

De Fee van het Licht

Meer info

11

do

Froetie, de hond van Pierke

Meer info

13

za

Froetie, de hond van Pierke

Meer info

20

za

Hart Tegen Hard

Meer info

27

za

Hart Tegen Hard

Meer info

mei 2024

04

za

Miezere Muis

Meer info

11

za

Miezere Muis

Meer info

18

za

Circus Taraboem

Meer info

25

za

Circus Taraboem

Meer info

Kornul, de Paashaas

Meester Grauw houdt niet Pasen. Daarom steelt hij zoveel mogelijk klokken. Want geen klokken betekent geen paaseieren en geen vreugde bij de kinderen. Hij schakelt ook paashaas Kornul uit. Pierke zorgt ervoor dat Pasen toch kan doorgaan.

Meer info

Oeleke Oliebol

In Sleutelbekegem is iedereen druk in de weer want de koning komt op bezoek. Oeleke Oliebol hoort toevallig het plan voor een aanslag op de koning. Niemand, buiten Pierke, gelooft hem. Hij pluist de zaak uit en probeert de aanslag te verijdelen.

Meer info

De Fee van het Licht

Chagrijn wil kost wat kost het Beukenbos hebben. De koning wil dat niet, dus betovert Chagrijn zijn dochter zodat ze alles donker ziet. Pierke moet bij de ‘Fee Van Het Licht’ een speciaal lichtstraatje halen. Chagrijn en Popof willen dat verhinderen.

Meer info

Froetie, de hond van Pierke

Marta wordt uit haar huis gezeten verhuist naar een woonzorgcentrum. Ze zoekt iemand die voor haar hondje kan zorgen. Bovendien steelt een helper van de huisbaas een waardevol snoer van Marta. Pierke krijgt deze keer niet enkel hulp van de vrienden!

Meer info

Hart Tegen Hard

De eens zo sympathieke apotheker Piluul is een norse man geworden. Amedee ziet dat om middernacht twee geheimzinnige figuren het huis van de apotheker binnengaan. Even later horen ze een zwaar geronk en wordt de woning omhuld in een rode gloed... 

Meer info

Miezere Muis

Pierke moet de kelder van het kasteel van Baron Verdure opruimen. Pierke mag in geen geval de roestige deur openen, anders komt er een groot onheil over de streek. Achter de rug van Pierke opent de kleinzoon Fonske de deur…

Meer info

Circus Taraboem

Laslo is eenzaam. Enkel zingen houdt hem op de been. Hij is zeer jaloers op zijn broer die directeur is van het succesvolle circus Taraboem. Wanneer de dochter van zijn broer een kostbaar halssnoer krijgt, wil hij met Stanislas het juweel stelen. 

Meer info

benieuwd naar meer #Poppenspel ? bekijk alles

Meer weten over de collectie?

BEZOEK STUDIO ALIJN

Kenniscentrum over het erfgoed van het dagelijks leven

Studio Alijn is te bezoeken na afspraak tijdens weekdagen
van 10:00 tot 17:00 via studio@huisvanalijn.be of
T 09 235 38 00. 

Adres Studio Alijn
Kraanlei 69, 9000 Gent

img_8374_web_c_michiel_devijver_666a0a26dcbd26b80e6ed14b26532644

Blijf op de hoogte

Volg het nieuws en de verhalen van het Huis van Alijn.

This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.